Nieuwe biografie aanleiding voor tentoonstellingen
Jeanne Bieruma Oosting, Reptile, ets, z.j.
Fochteloo. Een oplettende journaliste ontdekte door een artikel in de VPRO-gids van deze week, dat Stichting Nobilis volgend jaar landelijk aan de weg gaat timmeren met een tentoonstelling in Fochteloo met werk van Jeanne Bieruma Oosting, vrienden en tijdgenoten. ‘Het was de bedoeling de primeur van dit initiatief voor de noordelijke pers geheim te houden tot begin volgend jaar en dan met elkaar naar buiten te treden,’ zo vertelt Nobilis-voorzitter Peter O. Gerrits, ‘maar ja journalistieke inspanningen moeten beloond worden. We kunnen feiten niet ontkennen.’
Aanleiding is de verschijning vorige week van de biografie over kunstenares Jeanne Bieruma Oosting (1898-1994). Familie van vaderskant kwam van Oranjewoud en van moederskant van Beetsterzwaag (Van Harinxma thoe Slooten, Lauswolt). De biografie onder de titel ‘Geen tijd verliezen. Jeanne Bieruma Oosting 1898-1994’ is van de hand van niemand minder dan dr. Jolande Withuis (1949) uit Zutphen die in 2016 de veelgeprezen biografie over Juliana schreef. Ook haar boek ‘Raadselvader’ in 2018 werd een bestseller bij Uitgeverij De Bezige Bij.
Tijdens een werkbezoek van conservator Susan van der Berg van Museum Belvédère Oranjewoud aan het centrum in Fochteloo werd ze enthousiast over het werk van Bieruma Oosting in de Nobilis-collectie. Ze vertelde over het initiatief dat een viertal musea in 2022 elk een tentoonstelling zou wijden aan het werk van de kunstenaar. In haar contact met schrijfster Jolande Withuis kwam de vraag naar voren of Stichting Nobilis ook aan zou willen haken met een tentoonstelling. Withuis kwam enthousiast een dag naar Fochteloo waar plannen gesmeed werden.
Pieter Jonker vertelt, dat hij onder geheimhouding het manuscript van Withuis mocht lezen: ‘Het is echt een indrukwekkend boek, dat ik iedere boekenliefhebber kan aanbevelen. De strijd die Jeanne Bieruma Oosting moest leveren binnen haar familie om haar eigen weg als kunstenaar te mogen gaan, is indrukwekkend. Withuis had behalve allerlei archieven ook het familiearchief tot haar beschikking met duizenden brieven. Tot haar 55-ste leeft ze als veel kunstenaars van een minimum-inkomen, maar ze werkt zich wel een slag in de ronte en is heel succesvol in ons land. De laatste veertig jaar van haar leven is er door erfenissen wel veel geld, maar al die jaren werkt ze keihard door aan haar schilderijen en haar grafiek. Er verschijnen in ons land tal van boeken over kunstenaars en hun werk, maar zelden verdient een kunstenaar een biografie. Jeanne kan trots zijn. Withuis nadert door haar inlevingsvermogen, haar levendige verteltrant en haar grondig onderzoek op enkele millimeters na de echte Jeanne. Dat kan niet missen. Het boek is rijk geïllustreerd en telt 478 pagina’s. Wat een voorrecht dat we dit boek in ons centrum in Fochteloo mogen verkopen.’
Stichting Nobilis zal een tentoonstelling maken met lino’s, etsen en litho’s die Bieruma Oosting na de Tweede Wereldoorlog heeft gemaakt, maar ook met haar toegepaste grafiek, zoals exlibris, gelegenheidsprenten en boekillustraties. Tegelijkertijd is er het werk te zien van haar kunstenaarsvrienden en tijdgenoten waar zij samen mee exposeerde. Van acht van deze twintig kunstenaars bezit Nobilis (grote delen van) hun ateliernalatenschap. Bij de tentoonstelling verschijnt ook nog een Nobilis-publicatie geschreven door Peter Kooij. Er worden volgend jaar in Fochteloo ook lezingen verzorgd over Bieruma Oosting, workshops lino’s maken voor kinderen en een culturele busreis vanuit Fochteloo naar de Achterhoek om daar de tentoonstellingen te bezoeken. De tentoonstelling is gedurende een lange periode te zien, te weten van 9 april tot en met 21 augustus. Dat is nodig om de bezoekers alle vijf tentoonstellingen in ons land te kunnen laten bezoeken. En in Fochteloo rekenen ze weer op de komst van een enthousiast bezoek van mevrouw Withuis.